در دوران ایران باستان براساس آثار به جا مانده و شواهد تاریخی به دو سند اصلی برمی خوریم که متعلق به دوران هخامنشی بوده است (500 قبل از میلاد) که جزء قدیم ترین سابقه در زمینه چاپ محسوب می شوند عبارتند از :
- لوح های گلی اسناد و مدارک مربوط به هزینه و مخارج بنای تخت جمشید که به صورت جداول مرتب بایگانی شده بدست آمده است.
- مهر اسامی و اشخاص که با کلمات و تصاویر نقاشی شده حک شده بوده است که هم اکنون در موزه ایران باستان تعداد فراوانی از آنها موجود می باشد .
در آثار باقی مانده از دوران غارنشينی دو گونه تصوير چاپ مانند به دست آمده است که در يکی از آنها اثر دست به صورت مثبت و در ديگری به صورت منفی بر ديوار غار به تصویر کشیده شده است ، دست راست با آغشته کردن دست به ماده ی رنگين و انتقال آن به سطح ديوار و در تصویر دست منفی، دست چپ، با قرار دادن دست بر ديواره و پاشيدن رنگ به اطراف آن نقش دست به تصویر کشیده شده است .
نمونه ای از الواح گلی زمان هخامنشیان
تکنیک ساخت لوحها: در تهیه این لوح ها و مهره های کوچک نوعی چاپ گود بکار می برده اند یعنی حروف را که شبیه به هم بودند قبلاً به صورت شیوه حروف سربی امروزه، به طور برجسته تهیه میکرده اند و بعد درگل نرم فرو می برده و پس از خشک شدن آن را به صورت لوح گلی درمی آوردند.و با این تکینک بوده که امروزه در حدود سی هزار از این لوحه ها و همچنین لوحه های بزرگتری مانند کتیبه بدست آمده است.
تکنیک ساخت مهرها: مهر را برروی سنگ های قیمتی از قبیل، عقیق،در، زمرد و یاقوت حک میکردند که هنر و مهارتی شگرف در آن بکارمی بردند. مهر های مذکور عبارت بوده است از استوانه های کوچکی که وسط آنها سوراخ بوده و بر روی آنها نقش متعلق به پادشاه و اسم و رسم و عنوان او در بالا یا پایین آن گود حک می شده است. این مهرها را به صورت غلتک بر روی موم مذاب می گردانیدند و سر فرمان ها را به این طریق به مومی که مهر شاه بر آن ثبت شده بود می بستند.
){kind=link}
بدون دیدگاه