ارتباط بسته بندی و محیط زیست
بسته بندی با پیشگیری از ایجاد ضایعات به محیط زیست کمک می کند اگر بسته بندی وجود نداشته باشد مواد غذایی و کالاهای دیگر در حین جابجایی بارگیری و انبارش دچار آسیب شده و علاوه بر ایجاد ضایعات کمی و کیفی کاهش سطح بهداشت و اطلاعات مورد نیاز جهت مصرف و یا نگهداری آنها را نیز در بر خواهد داشت. استفاده از کارتن های تا شو (Folding Boxes) محاسن زیادی در بر دارد و از طرف دیگر بسته‌بندی و محیط زیست در سال‌های اخیر اهمیت زیادی پیدا کرده است.
بازیابی و بازیافت کارتن ها
در اروپا صنایع کاغذ و مقوا زیرساختهای بسیار قوی و مناسبی برای بازیافت کاغذ دارند کار تنها و بسته بندی های استفاده شده از منازل و یا حاشیه شهرها جمع آوری شده و توسط واسطه ها به کاغذ سازیها به منظور بازیافت ارسال می شوند در سال ۲۰۰۷ حدود ۸۰% کاغذها در اروپا بازیافت و حدود ۶۰% کارتن های تولید شده نیز از کاغذهای بازیافتی تهیه شدند الیاف چوب دارای قابلیت بازیافت زیاد می باشند البته از آنها به منظور تقویت مقاومت های ورق و کاغذ استفاده می شود.
جعبه های مقوایی برای کامپوست کردن بسیار مناسب هستند ، چون مانند الیاف چوب زیست تخریب پذیر (Biodegradable) می باشند مخصوصاً جعبه هایی که به این روش بازیافت می شوند با روشهای معمولی تکنیکی و پاکیزه قابل بازیافت و مصرف مجدد در صنایع کاغذ سازی نمی باشند و عمدتاً مخلوط با زباله ها یا مواد دیگر می باشند.
انرژی مورد استفاده در تولید کارتن و مقوا
در اروپا تقریباً ۵۰% کل انرژی استفاده شده در صنعت خمیر ، کاغذ و مقوا بر اساس زیست توده ها (Biomass) می باشد . بوسیلۀ فراورده های جانبی چوب انرژی تجدید پذیر به شکل برق و بخار برای فرایندهای تولید مهیا می شود. این صنعت بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده انرژی بر اساس زیست توده ها می باشد ، بنابراین ۲۵% کل اعضای اتحادیه اروپا از استفاده از منابع غیر تجدید شونده مانند نفت ، سوختهای فسیلی و زغال سنگ یا گاز اجتناب می کنند این بدان معناست که این صنعت از نظر انتشار کربن دارای راندمان بسیار مناسبی است بطوریکه از سال ۱۹۹۰ انتشارات گازCO2 در تن حدود ۲۹% کاهش یافته است . بیش از ۹۰% کارخانجات اروپا از مولدهای تولید نیروی ترکیبی حرارت و الکتریسته (Combined Heat & Power-CHP) اساساً بر پایه زیست توده و گاز طبیعی استفاده می کنند ترکیب توام تولید الکتریسته و حرارت کاهش مصرف سوخت را تا حدود ۳۰ تا ۳۵% در مقایسه با تولید جداگانه در بر خواهد داشت.
زیست توده ، تولید کاغذ و مقوا یا تولید انرژی
در نگاه اول، آسانترین راه حل برای پاسخگویی به تقاضای انرژی ، سوزاندن چوب به منظور تولید انرژی می باشد . اما این راه کار به اندازه کافی موثر و کارآمد نمی باشد چون سبب فشار بیش از حد به جنگلها شده و هزینه های بیشتری را بوجود می آورد . اما استفاده از چوب بعنوان مواد اولیه
صنایع کاغذ و مقوا چهار برابر ارزش افزوده بیشتر و شش برابر تولید اشتغال بیشتری نسبت به بخش تولید انرژی با سوزاندن چوب می نماید .
مصرف آب در تولید کاغذ و مقوا
آب یکی از عوامل ضروری تولید کاغذ و مقوا می باشد. آب بعنوان عامل پیوند بین الیاف در فرایند تولید عمل کرده و برای انتقال ، تمیز کردن ، بعنوان حلال ، حامل انرژی به شکل بخار و مورد استفاده در واحدها و سیستمهای خنک کننده می باشد . آب مورد نیاز معمولاً از منابع سطحی و رودخانه ها یا دریاچه ها تامین می شود . ۹۵% آب مورد مصرف صنایع تمیز و پاکیزه بوده و مجدداً مورد استفاده قرار خواهند گرفت، در کارخانه ها تمام پساب ها قبل از برگشت داده شدن به محیط زیست بر طبق استانداردها و قوانین اروپا پاکسازی می شوندکارخانه ها همواره با نگاهی به مسائل اقتصادی و محیط زیست سعی بر کاهش میزان آب مورد مصرف در فرایندهای تولید دارند . همچنان که در سی سال گذشته مصرف آب حدود ۳/۲ کاهش پیدا کرده است .
مدیریت پایداری جنگلها
مواد اولیه کارتنها ، ورق کارتن ساخته شده از الیاف چوب است در اروپا ۸۰% چوب استفاده شده برای ساخت کاغذ و مقوا از جنگلهای اروپایی آورده می شوند شاید مقداری هم از جنگلهای گرمسیری ، مناطق حارۀ خارج از اروپا و جنگلهای بارانی مورد استفاده قرار گیرند .
جنگلهای اروپایی مورد مصرف ساخت کاغذ و مقوا بسیار پایدار و مدیریت شده می باشند هر سال رشد تازه افزوده شدۀ چوبهای قطع شده حدوداً معادل مساحت ۵/۱ میلیون زمین فوتبال می باشد جنگلها بطور طبیعی زادبوم و مسکن اصلی بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری می باشند . مدیریت جنگلها برای تولید چوب ، فرصت فعالیتهای اقتصادی و منافع مالی زیادی برای صاحبان جنگلها و جمعیت اهالی بومی در بر خواهد داشت . صاحبان جنگلها و متصدیان به دقت جنگلهایشان را مدیریت می کنند . گواهینامه هایی همچون PEFC (برنامه ریزی برای گواهی طرح جنگلها ) وFSC) ( (انجمن نظارت بر جنگلها ) را میتوان نمونه هایی از این فعالیتها در نظر گرفت .
یک رشته از گواهینامه های حفاظتی، قابلیت پی گیری هر مرحله از فراوری چوب را ممکن میسازد. اگر چه سالها متصدیان جنگلها قادر بودند توضیحات لازم جهت پی گیری کامل چوبهای استحصال شده از جنگلها و منابع قانونی را ارائه نمایند .
تغییرات اقلیمی
جنگلها نقش با اهمیتی در کاهش تغییرات آب و هوا دارند جنگلها منابع مواد اولیه قابل رشد و قابل استفاده و تجدید پذیر و قسمتی از چرخه طبیعت می باشند . دی اکسید کربن توسط درختان در حال رشد جذب شده و توسط ریشه و کنده درخت در زمین تثبیت میشوند. الیاف چوب از جنگلها که تبدیل به کارتن میشوند کربن را در محصول تبدیل شده حفظ می کنند، کارتن بعلاوه کارتنهای بازیافت شده کربن حاوی خود را نگه داشته و از انتشار و برگشت آن به جو اتمسفر جلوگیری می کند . بنابراین محصولات کارتن و مقوا راه حل مناسبتری نسبت به مواد اولیه فسیلی در بسته بندی ها می باشند .
ردپای کربن (CO2)
در سال ۲۰۰۸، Pro Carton نماینده صنایع کارتن و مقوای اروپا، یک میزان متوسط از اثر به جای مانده از کربن را از ابتدای جنگل تا درب خروجی محل تبدیل کارتن محاسبه کرد. این محاسبات نشان داد که کربن انباشته شده در محصولات
کارتن ۱۴۷۴ کیلوگرم در تن و انتشارات CO2 فسیلی از محصولات کارتن تولید و تبدیل شده حدود ۹۶۴ کیلوگرم در تن می باشد این مقادیر در مقایسه با مقادیر اندازه گیری شده در سال ۲۰۰۵ حدود ۷% بهبود را در اثرات صنعت بر محیط زیست نشان میدهد .
فرایندی که به موجب آن درختان کربن را جذب و ذخیره می کنند تحت عنوان کربن حاصل از فعالیت موجودات زنده یا کربن بیوژنیک (Biogenic) اندازه گیری میشود . انیستیتوی تحقیقات محیط زیست سوئد در پی یافتن ارتباطی بین جنگلها و کارتن های مورد استفاده در بسته بندیها به منظور توسعه راهبردی برای جریان بیوژنیک از محصولات کارتن به کربن بجای مانده در کارتنها می باشد گزارش این انستیتو نشان میدهد که تقاضای مصرف کننده برای کارتن، تقاضای مصرف چوب (الیاف چوب برای تولید کاغذ و مقوا ) را نیز بر می انگیزد که در نتیجه نیاز به مدیریت پایدار جنگلها را تقویت می نماید . این انستیتو گزارش میدهد که جداسازی خالص کربن بیوژنیک در جنگلها (بطور مثال برداشت از اتمسفر ) حدود۷۳۰کیلوگرم برای CO2 معادل یک تن کارتن می باشد بنابراین انتخاب کارتن به عنوان مواد اولیه جذب CO2 را برای تهیه یک ماده اولیه تجدید پذیر تقویت می کند . انتشار ۹۶۴ کیلوگرم در هر تن CO2 حاصل از سوخت فسیلی از تولید کارتنها به شکل معناداری با جداسازی ۷۳۰کیلوگرم در تن کربن بیوژنیک جبران میشوند .
بدون بسته بندی دسترسی مصرف کنندگان و استفاده از اغلب محصولات که امروزه قابل دسترسی می باشند ممکن نخواهد بود کارتنهای تا شو (Folding Carton) یکی از بسته بندی بسیار متنوع می باشد .
کارتنها برای بسته بندی طیف وسیعی از محصولات از مواد غذایی، محصولات غیر غذایی تا مواد دارویی و غیره بکار برده میشوند در اروپا ۴۰% کارتنهای تا شو برای محصولات غیر غذایی و ۶۰% برای کاربردهای غذایی و غیره بکار میرود .
راهکارهای نوین بسته بندی با طراحی های چشم نواز کارتنها این اطمینان را میدهد که تنها انتخاب طبیعی در قفسه سوپرمارکتها کارتن می باشد . تنوع و انعطاف پذیری بسته بندی کارتن برای توسعه محصولات بسته بندی شده بسیار ایده آل و مطلوب می باشد .
* طرحهای خلاقانه و نوآوریها جدید در چاپ ، سطوح چاپی و شکل ساختار آنها .
* تهیه و ساخت نمونه اصلی (Prototype) با سرعت و با دقت بالا .
* انعطاف پذیری بسیار بالا در طراحی و ساخت .
* زمان تولید کوتاه و قابلیت تغییر برنامه تولید با توجه به حجم و مقادیر تولید .
* کارایی و راندمان مطلوب در پالتایز کردن ،جابجایی و انتقال و انبارش کارتنها و اشغال فضای کمتر و در نتیجه کاهش هزینه های جابجایی و حمل و نقل .
ساختار ، جنس ، طراحی و گرافیک کارتن می تواند ارزش افزوده بالایی ایجاد نموده و کمک فراوانی به توسعه و رشد نام تجاری بنماید و ذهنیت بالایی در افکار مشتری زمانیکه برای خرید به محل عرضه کالاها مراجعه می کنند ایجاد کند . نتایج یک بررسی که اخیراً توسط موسسه TNS Dimarso انجام شده نشان می دهد که بسته بندی کارتن بسیار مطلوبتر از بسته بندی های دیگر می باشد.
مصرف کنندگان کارتن را دوست دارند !!
کارتن ها توسط مصرف کنندگان شناخته شده و مورد دوست داشتن واقع میشوند . تحقیقات نشان میدهد که یک استنباط احساسی و پاسخ گرم در خصوص احساس بین مصرف کنندگان و کارتن وجود دارد . همچنین بررسی ها نشان میدهد که مصرف کنندگان قدر کارتنهایی را که از منابع طبیعی و تجدید پذیر که به آسانی قابل بازیافت هستند تولید میشوند را میدانند و به آنها احترام می گذارند . آنها به راحتی قابل باز شدن(easy to open) بوده و به راحتی مجدداً بسته شده و قابل انبارش می باشند همچنان اطلاعات مورد نیاز مصرف کنندگان در طی یک فرایند چاپی روان و نرم بطور خوانا و دقیق روی کارتنها چاپ شده است که این امر از نظر فروشندگان قدیمی تر بسیار با اهمیت می باشد .
کارخانه های تولید کارتن ، کاغذ و مقوا بطور پیوسته همواره در حال بررسی فن آوریهای جدید به منظور افزایش راندمان و کارایی بسته بندیهای کارتن و مقوایی هستند تا بتوانند پاسخگوی نیازمندیهای بازار و مصرف کنندگان باشند .کنترل کامپیوتری فرایندها و پایش کیفیت به صورت on line سبب افزایش کمیت ، کیفیت و سازگاری بیشتر فرایندها شده است . استراتژی استفاده بیشتر از کاغذهای سبکتر ، کاهش استفاده از منابع طبیعی و کاهش ضایعات همچنین استفاده از فن آوریهای جدید در قسمتهای سخت افزاری مانند قسمت شکل گیری (Forming) و پرس کاغذ (Press Section) استفاده از مواد شیمیایی و روشهای مختلف پوشش دهی (Coating) سبب افزایش مقاومتهای خشک و تر کاغذ و مقوا و بعضاً بهبود خواص ظاهری و چاپ پذیری آن می شود .
صنایع ساخت کارتن با در نظر گرفتن راه کارهایی همچون کاهش ضایعات (مواد اولیه، در حین ساخت و محصول) و تحت کنترل درآوردن فرایندهای تبدیل و چاپ همواره در پی افزایش سودمندیهای حاصل از بهینه سازی این فرایندها می باشند . تولید کنندگان کارتن می توانند به سرعت و با انعطاف پذیری بسیار طرحهای جدید و ایده های نو به بازار ارائه دهند و یا با فن آوریهای جدید چاپ مانند تصویر برداری دیجیتال ، فرایند چاپ مستقیم از کامپیوتر به کلیشه یا زینک و یا استفاده از سیستم چاپهای سریع به فواید زیاد از جمله کاهش هزینه ها همراه با سرعت عمل بالا دست یابند.
تولیدکنندگان کارتن با بسته بندیهای جدید و مبتکرانه همواره کمک زیادی به مصرف کنندگان در استفاده از محصولات می نمایند.
بطور مثال:
* قوطی های نوشیدنی میتوانند بصورت یک کارتن چندتایی در یخچال نگه داشته شوند تا در هنگام مصرف خنک باشند .
* غذاهای آماده می توانند از یخچال یا فریزر خارج شده و در یک مایکروویو گرم و مصرف شوند .
* کارتنهای مورد مصرف در صنایع غذایی میتوانند به نشانگرهایی مجهز شوند که مدت زمان نگهداری و یا میزان تازگی محصولات را نشان دهند.
* کارتنهای دارویی حاوی یک میکروتراشه ،آنتن الکترونیکی و مرکب حساس بهترین زمان و تاریخ مصرف دارو را نشان می دهند.
* کارتن دارو می تواند با جمع آوری بازخور بیماران بعد از پایان دوره درمان و تجزیه و تحلیل آن توسط بیمار ، مشاور پزشکی و یا تولید کنندگان مربوطه کمک شایانی به آنها بنماید.
* کارتنهای قابل ردیابی و مجهز به سیستمهای RFID و دارای ایمنی بالاتر در بسته بندیهای اقلام ارزشمند و حساس بسیار کارآمد و موثر می باشد.
منبع:
امیر محسن ناظری – کارشناس ارشد خمیر و کاغذ
بدون دیدگاه