کاغذ واترمارک علائمی هستند که در زمینه‌های کاغذها، تمبرها یا اسکناس‌ها قرار داده می‌شوند و در حالت عادی قابل مشاهده نیست ولی اگر کاغذ یا تمبر در برابر آفتاب یا چراغ گرفته شود پدیدار می‌شوند.
نقش‌آب‌های علائمی بسیار متفاوتی هستند که هر کارخانه کاغذسازی نشانه‌های ویژه خود را در آن قرار می‌دهد. بیشتر نقش‌آب‌ها نشان‌دهندهٔ نام و علامت ویژه کارخانه کاغذ است و سال ساخت آن کاغذ را نیز می‌توان از آن دریافت. نقش‌آب در طول عملیات ساخت ورق‌های کاغذی با استفاده از غلتکی ظریف در داخل آنها ایجاد می‌شود.
بررسی نقش‌آب‌ها برای شناسایی تاریخ و مشخصات دست‌نوشته‌های و کتاب‌های قدیمی ناشناس اهمیت ویژه‌ای دارد.
بررسی نقش آب های برای شناسایی تارخ و مشخصات دست نویس های کتاب های قدیمی اهمیت بسیار زیادی دارد
کاغذ واترمارک همچنین کارخانه های مختلف از نقش اب برای تولیدات خود استفاده می کند
مهمترین ویژگی های کاغذ واتر مارک
کاغذ واتر مارک جزو کاغذ هایی است که با فناوری های پیشرفته و بالایی تولید می شود و مهمترین مولفه های این کاغذ به متریال و مواد اولیه به کار رفته در این کاغذ است و با الیاف و بخش های نامرئی مربوط می شود و طی سال های گذشته کشور ما توانسه با تکنولوژی های برتر به کاغذی ضذ جعل و امنیتی دست پیدا کند
فرایند تولید این کاغذ
کاغذ واترمارک پول در فرایند Cylinder Mould تولید می شود.
پیچیدگی های این فرآیند باعث می شود در روند تولید کاغذ و چاپ امنیتی آن انواع مولفه های امنیتی در کاغذ پول گنجانده شود و در نهایت واترمارک های بسیار خاص و پیچیده خلق گردد.
چرا که در این فرآیند امکان افزودن انواع بافت های فلزی، گرافیکی فیبر نوری و … مهیا است.
روش Fourdrinier برای تولید کاغذ واترمارک به دلیل صرفه بیشتر اقتصادی بیشتر از شیوه Cylinder Mould در دسترس قرار دارد و طی آن خمیر کاغذ بین دو غلطک حکاکی قرار گرفته و طرح هایی روی آن ایجاد می شود.
این شیوه بسیار ارزان تر و البته به سادگی قابل جعل و کپی برداری است
که در حال حاضر عمده شرکت هایی که داعیه چاپ امنیتی را دارند از این شیوه استفاده می کنند.
برخی مولفه های کاغذ واتر مارک ضد جعل
استفاده از تار و پودهای قابل مشاهده در نور
الیاف نامرئی ماوراء بنفش:
طول این الیاف غالباً بین 3 تا 10 میلی متر بوده و برخی اوقات به همراه تار و پودهای رنگی و قابل رویت در نور در ساختار کاغذ به کار می روند.
صفحات فلزی (دیسک های دایره ای شکل بسیار کوچک):
با حک کردن تصاویر بسیار ریز بر روی صفحات فلزی، می توان ویژگی های امنیتی و پنهان از نظر کاغذها را ارتقا داد.
مواد شیمیایی آشکارکننده اقداماتی که در راستای جعل و دستکاری اسناد صورت گرفته:
این مواد در ساختار کاغذ به کار رفته اند و نسبت به حلال ها، مواد اسیدی و آلکایلی حساس بوده و با آنها واکنش می دهند.
سالیان سال است که این مواد در ترکیب کاغذ چک های بانکی به کار می روند
همچنین جایگاه ویژه ای در تأمین امنیت اسناد و مدارک دارند.
